Harry van den Tillaart

“Ook bij tegenslagen heb je altijd een keuze”

Bij pastor Harry van den Tillaart draaide alles om het gesproken woord, tot de dag dat afasie zijn stem dempte. Een herseninfarct was de oorzaak. Maar met vastberadenheid en ondersteuning herwint de pastor nu zijn plek, stap voor stap, zodat hij zijn roeping op een andere manier kan voortzetten.    

Een vertrouwd gezicht

Van de ene op de andere dag veranderde het leven van de pastor. Op zondag hield hij nog de mis, twee dagen later lag hij in een ziekenhuis bij te komen van een hersenoperatie. Een verschrikkelijke gebeurtenis voor Harry zelf, maar ook voor zijn naasten. Eén van hen ondersteunt Harry tijdens het gesprek. Mike Kruijssen woonde vanaf jonge leeftijd met zijn ouders en broer Richard in de pastorie. Hij is nu zelf een kersverse opa en betitelt Harry als overgrootvader van de pasgeborene. Het tekent hun band.

Daarnaast is Mathieu Hendriks, geestelijk verzorger van Zorggroep Elde Maasduinen, aanwezig bij het gesprek. Toen hij hoorde van het Wijzer Ouder Worden project, dacht hij direct aan het verhaal van Harry - met wie hij al 40 jaar teruggaat en diep verbonden is. Zowel in de parochie als privé, waar Harry als pastor betrokken was bij vieringen en afscheid in het familieleven van Mathieu.

Mathieu vertelt over de periode voorafgaand aan de grote stap die Harry heeft moeten nemen: “Hier in Liduina hadden we een pater van Stapelen die de vieringen leidde. Toen hij stopte hebben we aan Harry gevraagd of hij bij ons in de vieringen voor wilde gaan. Hij was voor velen een vertrouwd gezicht. Ook omdat hij hier regelmatig naartoe kwam omdat een parochiaan de ziekenzalving moest krijgen. Voor ons was het dus eigenlijk vanzelfsprekend dat we Harry benaderden.”

Samen kom je verder

Eens per twee weken verzorgde pastor van den Tillaart de viering in de kapel van Liduina. Tot die ene dag in 2022. Harry werd door het herseninfarct een vaste bewoner op de plek waar hij tot dusverre met regelmaat werkzaam was. Na het infarct kwam hij op de afdeling Revalidatie & Herstel. Hij verraste iedereen met zijn fysieke en mentale vooruitgang. Hoewel het spreken moeizaam blijft, betekent dat niet dat hij niets meer kon doen. Hij bezocht de vieringen die werden geleid door Mathieu en op een ochtend kwam hij binnen met de mededeling; ik kom je helpen. Een enorm dappere stap en voorbeeld van iemand die kijkt naar wat er nog wél kan.

Mathieu: “Het begon met het klaarzetten van de stoelen. Weer een tijd verder stak hij op het podium de kaarsjes aan. Hij richtte het altaar in, want met 50 jaar ervaring kon hij dat een stuk beter dan ik”, vertelt Mathieu lachend. Dan ernstig, “Op een dag kregen we te maken met een ziekenzalving van een parochiaan van Harry. De familie vroeg of Harry de ziekenzalving zou willen toedienen. Dat hebben we toen voor het eerst samen gedaan. ‘Weet je nog, Harry? Jij hebt de ziekenzalving toegediend en ik heb de tekst voorgelezen, en dat ging hartstikke goed!’'

Sindsdien kreeg Harry een steeds grotere rol, legt Mathieu uit. “Na een gezamenlijke ziekenzalving dachten we; misschien kunnen we ook wel een keer eucharistieviering houden.  

Harry had de veerkracht om te zeggen ‘nou ik wil het wel proberen.’ En zo geschiedde. We kijken naar elkaars kwaliteiten. Ik maak het boekje, Harry gáát voor en ik léés voor. Want Harry is in staat om alle handelingen te doen, alleen het spraakgedeelte vraagt om steun.”

Zenuwen

De eerste eucharistieviering die Harry en Mathieu samen deden, ging bij de naasten niet in de koude kleren zitten, vertelt Mike. “Voor ons was het hartstikke emotioneel. Het had bij het infarct ook fout kunnen gaan, hij had een kasplantje kunnen worden… En toen stond hij in één keer weer hier. Dan besef je hoe het had kunnen zijn en hoe ver iemand weer kan komen. Met veerkracht en durf. Waarbij wij altijd hebben gezegd, het moet wel waardig zijn. Er was echt wel twijfel bij ons, maar we wisten ook: als hij het nu niet meer doet, dan doet hij het nooit meer. We waren natuurlijk gespannen want je wil zó graag dat het lukt. Het is prachtig om te zien hoe ver hij is gekomen. We waren en zijn enorm trots op hem.”

We vragen Harry of hij zenuwachtig was voor die ‘terugkeer’. Een beetje, maar veel ging ook automatisch, begrijpen we van hem. Hoe kan het ook anders als je al 50 jaar in het vak zit. Dit is ook de reden dat ondanks zijn afasie sommige teksten of liederen met minder moeite worden uitgesproken. Je ziet hem glunderen als we spreken over zijn werk. Logisch ook,  “geluk zit in wat je kunt”, zegt Mike treffend. “Over je eigen schaduw stappen en ondanks dat je iets niet meer kunt zoals voorheen, het tóch doen. Op een andere en nieuwe manier. Met hulp. Ik denk dat sommige mensen daar een voorbeeld aan kunnen nemen. Je ziet regelmatig dat men zich neerlegt bij een situatie. En dat hoeft niet.” 

Volle agenda

Kijkend naar Harry zien we een prachtig voorbeeld van Wijzer Ouder Worden. Soms overkomt je iets waardoor je leven 180 graden draait. Hoe je daar vervolgens mee omgaat, dát is een keuze. Harry koos voor lef, veerkracht en past zich aan.  

En hij koos er ook voor om actief te blijven. Hoewel de afdeling waar Harry verblijft een toegangscode heeft, kan en mag hij gaan en staan waar hij wil. Elke dag wandelt hij door Boxtel. Kleine stukjes, want zijn voet doet niet meer precies wat hij wil, maar dat houdt hem niet tegen! Zijn agenda is gevuld met bezoekjes en afspraken. Mike zegt lachend maar met serieuze ondertoon: “koop voor je ouders nu al een agenda. Ook als het nog prima gaat. We zien dat het houvast geeft en ruimte voor invulling."

Dat laatste merkte WOWW ook, want met dikke letters stond precies na onze afspraak een wedstrijd van PSV in de agenda van Harry, fanatiek supporter van de Eindhovense club. Vlak voor aftrap van de wedstrijd was ons interview gereed, gelukkig maar, want voor sommigen is voetbal heilig…

 

Wij danken Harry, Mike en Mathieu voor dit prachtige verhaal. De kracht Van Wijzer Ouder Worden: Wij-samen.